Tóm tắt
Đặt vấn đề: Bệnh thận mạn - Rối loạn xương và khoáng là biến chứng của bệnh thận mạn bao gồm tình trạng canxi hóa mạch máu và bệnh lý xương. Nghiên cứu nhằm khảo sát mật độ xương, canxi hóa mạch máu và các yếu tố liên quan trên bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn 3 - 5 chưa lọc máu.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang gồm 101 bệnh nhân tại khoa Nội thận - Cơ xương khớp, Bệnh viện Trung ương Huế từ 4/2021 đến 6/2023. Mật độ xương được đo bằng phương pháp hấp phụ tia X năng lượng kép. Canxi hóa động mạch chủ bụng được thăm dò trên X quang bụng bên, đánh giá kết quả theo thang điểm Kauppila.
Kết quả: Mật độ xương giảm dần theo tuổi và ở nữ thấp hơn nam. Loãng xương ở cột sống thắt lưng, cổ xương đùi, toàn bộ xương đùi có tỷ lệ lần lượt là 53,5%, 7,9%, 21,8%. Thiếu xương ở cột sống thắt lưng, cổ xương đùi, toàn bộ xương đùi có tỷ lệ lần lượt là 23,8%, 24,8%, 40,6%. Điểm canxi hóa động mạch chủ bụng (AAC) trung bình là 6,47 ± 6,10. Tỷ lệ canxi hóa động mạch chủ bụng (AAC≥1) là 69,3%. Mật độ xương tương quan nghịch với tuổi ở 3 vị trí đo. Mật độ xương tại cột sống thắt lưng tương quan thuận với chỉ số BMI (r=0,206). Mật độ xương toàn bộ xương đùi tương quan nghịch với Phospho (r=-0,209), tích CaxP (r=-0,242) và PTH (r=-0,231). Canxi hóa động mạch chủ bụng tương quan thuận với tuổi (r=0,484), PTH (r=0,250) và tương quan nghịch với mật độ xương tại 3 vị trí đo.
Kết luận: Tỷ lệ thiếu xương và loãng xương, canxi hóa động mạch chủ bụng ở bệnh thận mạn cao. Loãng xương và canxi hóa mạch máu liên quan có ý nghĩa với một số yếu tố lâm sàng, cận lâm sàng trên bệnh nhân bệnh thận mạn chưa lọc máu (giai đoạn 3 - 5).
| Đã xuất bản | 24-04-2025 | |
| Toàn văn |
|
|
| Ngôn ngữ |
|
|
| Số tạp chí | Tập 15 Số 1 (2025) | |
| Phân mục | Nghiên cứu | |
| DOI | 10.34071/jmp.2025.1.8 | |
| Từ khóa | bệnh thận mạn, mật độ xương, loãng xương, canxi hóa động mạch chủ bụng chronic kidney disease, bone mineral density, osteoporosis, abdominal aortic calcification |
công trình này được cấp phép theo Creative Commons Attribution-phi thương mại-NoDerivatives 4.0 License International .
Bản quyền (c) 2025 Tạp chí Y Dược Huế
Võ Tam, Hoàng Bùi Bảo. Bệnh thận mạn - Suy thận mạn. Bệnh học Nội khoa. Nhà xuất bản Đại học Huế; 2018. tr. 559-577.
Kovesdy CP. Epidemiology of chronic kidney disease: an update 2022. Kidney Int Suppl. 2022; 12 (1): 7-11.
Bikbov B, Purcell CA, Levey AS, et al. Global, regional, and national burden of chronic kidney disease, 1990-2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. Lancet. 2020; 395 (10225): 709-733.
Rodríguez-García M, Gómez-Alonso C, Naves-Díaz M, et al. Vascular calcifications, vertebral fractures and mortality in haemodialysis patients. Nephrol Dial Transplant. 2009; 24 (1): 239-246.
International society of nephrology. KDIGO 2017 Clinical Practice Guideline Update for the Diagnosis, Evaluation, Prevention, and Treatment of Chronic Kidney Disease-Mineral and Bone Disorder (CKD-MBD). Kidney Int Suppl. 2017; 7 (1): 1-59.
Kanis JA, Melton LJ, Christiansen C, et al. The diagnosis of osteoporosis. J Bone Miner Res. 1994; 9 (8): 1137-1141.
Kauppila LI, Polak JF, Cupples LA, et al. New indices to classify location, severity and progression of calcific lesions in the abdominal aorta: a 25-year follow-up study. Atherosclerosis. 1997; 132 (2): 245-250.
Peeters MJ, van den Brand JA, van Zuilen AD, et al. Abdominal aortic calcification in patients with CKD. J Nephrol. 2017; 30 (1): 109-118.
Dhakshinamoorthy J, Elumalai RP, Dev B, et al. Assessment of Abdominal Aortic Calcification in Predialysis Chronic Kidney Disease and Maintenance Hemodialysis Patients. Saudi J Kidney Dis Transpl. 2017; 28 (6): 1338-1348.
Đỗ Gia Tuyển, Nguyễn Văn Thanh. Mật độ xương ở bệnh nhân nam suy thận giai đoạn III và IV. Tạp chí Nghiên cứu Y học. 2011; 76 (5): 21-28.
Bạch Thị Nhớ, Trần Thị Tô Châu, Đặng Thị Việt Hà. Khảo sát mật độ xương và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân suy thận mạn tại Bệnh viện 19 – 8. Tạp chí Y học Việt Nam. 2023; 527 (1B): 359-363.
Najar MS, Mir MM, Muzamil M. Prevalence of osteoporosis in patients with chronic kidney disease (stages 3-5) in comparison with age- and sex-matched controls: A study from Kashmir Valley Tertiary Care Center. Saudi J Kidney Dis Transpl. 2017; 28 (3): 538-544.
Uhlinova J, Kuudeberg A, Metskula K, et al. Significant associations between bone mineral density and vascular calcification in patients with different stages of chronic kidney disease. BMC Nephrol. 2022; 23 (1): 327.
Nguyễn Thanh Minh. Nghiên cứu rối loạn xương, khoáng và các yếu tố liên quan trên bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn 5 lọc máu chu kỳ. Luận án Tiến sỹ y học, Đại học Y Dược Huế; 2021.