Tóm tắt
Đặt vấn đề: Phẫu thuật nội soi khớp gối gây ra đau rõ rệt sau phẫu thuật làm trì hoãn phục hồi chức năng, kéo dài thời gian nằm viện và giảm sự hài lòng của bệnh nhân. Mục đích của nghiên cứu này là so sánh hiệu quả giảm đau của phương pháp gây tê ống cơ khép kết hợp với dexamethason tĩnh mạch so với morphin khoang dưới nhện, cũng như tác dụng không mong muốn của hai phương pháp.
Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, ngẫu nhiên có so sánh. Chín mươi hai bệnh nhân trên 18 tuổi, ASA I đến III, có chỉ định phẫu thuật nội soi khớp gối được phân bổ ngẫu nhiên vào hai nhóm. Tất cả bệnh nhân đều được gây tê tủy sống bằng bupivacain ưu trọng và fentanyl, truyền tĩnh mạch paracetamol 1 g mỗi 8 giờ sau phẫu thuật. Một nhóm được tiêm 100 mcg morphin vào khoang dưới nhện (nhóm M) và nhóm còn lại được gây tê ống cơ khép bằng levobupivacain 0,25% 20 mL và dexamethason 8 mg tiêm tĩnh mạch (nhóm S). Điểm số đau sau phẫu thuật khi nghỉ ngơi và vận động được đánh giá bằng thang điểm nhìn (VAS), tỷ lệ và thời điểm yêu cầu giải cứu đau đầu tiên, tác dụng không mong muốn, sự hài lòng của bệnh nhân, chất lượng hồi phục sau phẫu thuật cũng được đánh giá.
Kết quả: Điểm VAS trung vị của cả hai nhóm đều nhỏ hơn hoặc bằng 3 tại các thời điểm nghiên cứu. Tỷ lệ yêu cầu giải cứu đau ở nhóm S (8,7%) và nhóm M (6,5%, p > 0,05). Thời gian trung bình đến khi yêu cầu lần giải cứu đầu tiên ở nhóm S (11,4 ± 3,5 giờ) và nhóm M (16,6 ± 2,6 giờ, p > 0,05). Có 39,1% bệnh bị buồn nôn và nôn, 37,0% bệnh nhân bị ngứa trong nhóm M, tỷ lệ này ở nhóm S không đáng kể lần lượt là 0% và 4,3%, p < 0,05. Tỷ lệ bí tiểu ở nhóm M và S lần lượt là 10,9% và 4,3%, p > 0,05. Không có trường hợp nào bị ức chế hô hấp ở cả hai nhóm. Mức độ hài lòng thấp hơn đáng kể ở nhóm M (34,8% rất hài lòng) khi so sánh với nhóm S (69,6% rất hài lòng, p < 0,05). Điểm QoR-15 ở nhóm S cao hơn nhóm M ở cả hai thời điểm 12 giờ và 24 giờ, p < 0,05.
Kết luận: Cả hai phương pháp đều mang lại hiệu quả giảm đau tốt sau phẫu thuật nội soi khớp gối. Gây tê ống cơ khép kết hợp với dexamethason tĩnh mạch vượt trội hơn so với morphin khoang dưới nhện về tỷ lệ tác dụng không mong muốn, sự hài lòng của bệnh nhân và chất lượng hồi phục sau phẫu thuật.
| Đã xuất bản | 25-06-2025 | |
| Toàn văn |
|
|
| Ngôn ngữ |
|
|
| Số tạp chí | Tập 15 Số 3 (2025) | |
| Phân mục | Nghiên cứu | |
| DOI | 10.34071/jmp.2025.3.14 | |
| Từ khóa | gây tê ống cơ khép (OCK), dexamethason, morphin khoang dưới nhện (morphin KDN), giảm đau sau phẫu thuật, phẫu thuật nội soi khớp gối, thang điểm nhìn hình đồng dạng (VAS) adductor canal block (ACB), dexamethasone, intrathecal morphine, postoperative analgesia, arthrocsopic surgery, visual analog scale (VAS) |
công trình này được cấp phép theo Creative Commons Attribution-phi thương mại-NoDerivatives 4.0 License International .
Bản quyền (c) 2025 Tạp chí Y Dược Huế
Lentz TA, Tillman SM, Indelicato PA, Moser MW, George SZ, Chmielewski TL. Factors associated with function after anterior cruciate ligament reconstruction. Sports health 2009; 1(1): 47-53.
Wang LM, Zhang Z, Yao RZ, Wang GL. The role of intrathecal morphine for postoperative analgesia in primary total joint arthroplasty under spinal anesthesia: A systematic review and meta-analysis. Pain Medicine 2021; 22 (7): 1473-1484.
Armanious SH, Botros JM, EL Ganzoury IM, Abdelhameed GA. Adductor canal block versus femoral nerve block in unicompartmental knee arthroplasty: a randomized, double blind, prospective, comparative study. Ain-Shams Journal of Anesthesiology 2020; 12 (1): Article 28.
Fujita Y, Mera H, Watanabe T, Furutani K, Kondo HO, Wakai T, et al. Significantly earlier ambulation and reduced risk of near-falls with continuous infusion nerve blocks: a retrospective pilot study of adductor canal block compared to femoral nerve block in total knee arthroplasty. BMC musculoskeletal disorders 2022; 23 (1): Article 768.
Khatri K, Sidhu G, Jindal S, Bansal D, Goyal D. Low-dose Perioperative Dexamethasone Improves 24-hour Post-Operative Pain after Anterior Cruciate Ligament Reconstruction. Malaysian Orthopaedic Journal 2022; 16 (1): Article 76.
Álvarez NER, Ledesma RJG, Hamaji A, Hamaji MWM, Vieira JE. Continuous femoral nerve blockade and single-shot sciatic nerve block promotes better analgesia and lower bleeding for total knee arthroplasty compared to intrathecal morphine: a randomized trial. BMC anesthesiology 2017; 17:Article 64.
Maheshwer B, Knapik DM, Polce EM, Verma NN, LaPrade RF, Chahla J. Contribution of multimodal analgesia to postoperative pain outcomes immediately after primary anterior cruciate ligament reconstruction: a systematic review and meta-analysis of level 1 randomized clinical trials. The American Journal of Sports Medicine 2021, 49 (11): 3132-3144.
Taha SSH, Hassan BEE, Kandil HSHT, Kandil HSHT, Derh E, Hussein MS. Effect of Adding Dexamethasone to Bupivacaine in Ultrasound Guided Adductor Canal Block for Post-Operative Analgesia Following Knee Arthroscopy. The Egyptian Journal of Hospital Medicine 2023; 91(1):5169-5176.
Aoyama Y, Sakura S, Abe S, Uchimura E, Saito Y. Effects of the addition of dexamethasone on postoperative analgesia after anterior cruciate ligament reconstruction surgery under quadruple nerve blocks. BMC anesthesiology 2021; 21: Article 218.
Nguyễn Xuân Thọ. Đánh giá hiệu quả vô cảm và giảm đau sau mổ nội soi khớp gối của gây tê tủy sống bằng bupivacain hoặc ropivacain kết hợp với fentanyl và morphin. Luận văn Thạc sỹ Y học, Trường Đại học Y Hà Nội; 2017.
Ibrahim AS, Aly MG, Farrag WS, Gad El‐Rab NA, Said HG, Saad AH. Ultrasound‐guided adductor canal block after arthroscopic anterior cruciate ligament reconstruction: Effect of adding dexamethasone to bupivacaine, a randomized controlled trial. European Journal of Pain 2019; 23 (1): 135-141.
Frassanito L, Vergari A, Zanghi F, Messina A, Bitondo M, Antonelli M. Post-operative analgesia following total knee arthroplasty: comparison of low-dose intrathecal morphine and single-shot ultrasound-guided femoral nerve block: a randomized, single blinded, controlled study. European Review for Medical and Pharmacological Sciences 2010; 14 (7): 589-596.
Essving P, Axelsson K, Aberg E, Spännar H, Gupta A, Lundin A. Local infiltration analgesia versus intrathecal morphine for postoperative pain management after total knee arthroplasty: a randomized controlled trial. Anesthesia & Analgesia 2011; 113 (4): 926-933.
Moro ET, Ferreira MAT, Gonçalves RDS, Vargas RC, Calil SJ, Soranz MA, Bloomstone J. The quality of recovery after dexamethasone, ondansetron, or placebo administration in patients undergoing lower limbs orthopedic surgery under spinal anesthesia using intrathecal morphine. A randomized controlled trial. Anesthesiology Research and Practice 2020; 2020 (1): Article 9265698.
Gehling M, Tryba M. Risks and side‐effects of intrathecal morphine combined with spinal anaesthesia: a meta‐analysis. Anaesthesia 2009; 64 (6): 643-651.
Omar H, Mahmoud S, Rady A, Magdy R. A comparative study between neostigmine and dexamethasone as an adjuvant to bupivacaine in adductor canal block after knee arthroscopy (RCT). Research and Opinion in Anesthesia & Intensive Care 2024; 11 (1): 16-24.
Rahimzadeh P, Faiz HR, Imani F, Hobika GG, Abbasi A, Nader ND. Relieving pain after arthroscopic knee surgery: ultrasound-guided femoral nerve block or adductor canal block?. Turkish Journal of Anaesthesiology and Reanimation 2017; 45 (4): Article 218.
Han Z, Zhang Y, Xue C, Jin S, Chen Q, Zhang Y. Comparison of the Effects of Adductor Canal and Femoral Nerve Blocks on Postoperative Opioid Consumption and Inflammatory Factor Levels in Elderly Patients After Total Knee Arthroplasty: A Prospective Observational Study. Journal of Pain Research 2024; pp. 2375-2391.