Tóm tắt
Đặt vấn đề: Giấc ngủ rất quan trọng trong thai kỳ. Rối loạn giấc ngủ không chỉ hại cho sản phụ mà còn ảnh hưởng xấu đến thai nhi và kết cục thai kỳ. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ chất lượng giấc ngủ kém ở phụ nữ mang thai và các yếu tố liên quan. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 173 phụ nữ mang thai tại Khoa Phụ sản, Bệnh viện Trường Đại học Y - Dược Huế dựa trên thang điểm Pittsburgh (PSQI) trong thời gian từ tháng 03/2024 đến tháng 06/2024. Kết quả: Tỷ lệ rối loạn giấc ngủ ở phụ nữ mang thai theo thang điểm PSQI chiếm 52%. Nghiên cứu ghi nhận 11 yếu tố liên quan đến chất lượng giấc ngủ của phụ nữ mang thai gồm tuổi thai với OR = 3,253 (1,304 - 8,114); bệnh lý kèm theo OR = 6,231 (1,351 - 28,743); ốm nghén OR = 2,419 (1,287 - 4,546); khó thở OR=2,992 (1,463 - 6,119); đau lưng OR=3,491 (1,637 - 7,441), tiểu đêm OR = 3,285 (1,003 - 10,759); lo lắng trong khi mang thai OR = 2,667 (1,440 - 4,940); thiếu tự tin làm mẹ OR = 6,21 (1,748 - 22,063); sàng lọc thai bất thường OR = 3,112 (1,436 - 6,743); áp lực diện mạo OR = 4,599 (1,479 - 14,305) và trầm cảm (PHQ-9) với OR = 9,989 (4,569 - 21,838). Phân tích mô hình hồi quy đa biến thì có 2 yếu tố liên quan độc lập đến rối loạn giấc ngủ khi mang thai là bệnh lý kèm theo với aOR = 7,963; p=0,013 và trầm cảm (PHQ-9) với aOR = 8,197; p < 0,001. Kết luận: Tỷ lệ rối loạn giấc ngủ ở phụ nữ mang thai khá cao; do đó cải thiện sự ảnh hưởng của các yếu tố liên quan là cần thiết để giảm tình trạng rối loạn giấc ngủ khi mang thai.
| Đã xuất bản | 25-06-2025 | |
| Toàn văn |
|
|
| Ngôn ngữ |
|
|
| Số tạp chí | Tập 15 Số 3 (2025) | |
| Phân mục | Nghiên cứu | |
| DOI | 10.34071/jmp.2025.3.23 | |
| Từ khóa | chất lượng giấc ngủ, PSQI, PHQ-9, phụ nữ mang thai sleep quality, PSQI, PHQ-9, pregnant women |
công trình này được cấp phép theo Creative Commons Attribution-phi thương mại-NoDerivatives 4.0 License International .
Bản quyền (c) 2025 Tạp chí Y Dược Huế
Natália Amorim Ramos Felix, Maria Filomena Ceolim, Sleep in pregnancy quarters: a longitudinal study, Revista Gaúcha de Enfermagem, 10.1590/1983- 1447.2023.20210278.en, 44, (2023).
National Sleep Foundation (2024). Pregnancy and Sleep.
Lu, Q, Zhang, X, Wang, Y, Li, J, Xu, Y, Song, X, et al. Sleep disturbances during pregnancy and adverse maternal and fetal outcomes: a systematic review and meta-analysis. Sleep Med Rev. (2021) 58:101436.
Gelaye B, Addae G, Neway B, Larrabure-Torrealva GT, Qiu C, Stoner L, Luque Fernandez MA, Sanchez SE, Williams MA. Poor sleep quality, antepartum depression and suicidal ideation among pregnant women. J Affect Disord. 2017 Feb;209:195-200.
Bahani, M., Zhang, Y., Guo, Y. et al., (2024), “Influencing factors of sleep quality in pregnant: a structural equation model approach”, BMC Psychol 12, 171.
Ölmez S, Keten HS, Kardaş S, Avcı F, Dalgacı AF, Serin S, Kardaş F. Factors affecting general sleep pattern and quality of sleep in pregnant women. Turk J Obstet Gynecol. 2015 Mar;12(1):1-5.
Qi W, Liu Y, Lv H, Ge J, Meng Y, Zhao N, Zhao F, Guo Q, Hu J. Effects of family relationship and social support on the mental health of Chinese postpartum women. BMC Pregnancy Childbirth. 2022 Jan 25;22(1):65.
Takelle GM, Muluneh NY, Biresaw MS. Sleep quality and associated factors among pregnant women attending antenatal care unit at Gondar, Ethiopia: a crosss ectional study. BMJ Open. 2022 Sep 5;12(9):e056564.
Tô Minh Ngọc, Nguyễn Đỗ Nguyên và cộng sự. Thang đo chất lượng giấc ngủ Pittsburgh phiên bản tiếng Việt. Tạp chí Y Học TP Hồ Chí Minh. 2014;6(S18):664-8.
Trần Khánh Nga, Nguyễn Minh Phương, Lê Thị Kim Định và cộng sự (2023), “Tình hình rối loạn giấc ngủ ở phụ nữ mang thai tại khoa khám bệnh, bệnh viện phụ sản thành phố Cần Thơ năm 2023”, Tạp chí y học Việt Nam, 535, (1B).
Quách Thị Minh Tâm, (2017), Tỷ lệ mất ngủ và các yếu tố liên quan trên phụ nữ mang thai ba tháng đầu tại Bệnh viện Từ Dũ, Luận văn thạc sỹ Y học trường Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh.
Huỳnh Nguyễn Phương Thảo, Huỳnh Nguyễn Phương Quang, Nguyễn Xuân Thảo, Nguyễn Thị Hồng Nhung, Phan Thị Huyền Trân, (2022), “Rối loạn giấc ngủ và một số yếu tố liên quan ở thai phụ ba tháng cuối thai kỳ tại bệnh viện phụ sản thành phố Cần Thơ năm 2021”, Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, (45), tr 70-76.
Phi HNY, Manh BX, Ngoc TA, Chau PTM, Tho TQ, Nghia NT, Nghia TT, Quynh HHN, Huy NT, Linh NT, An PL. Psychometric Properties of Vietnamese Versions of the Clinician-Rated and Self-Reported Quick Inventory of Depressive Symptomatology and the Patient Health Questionnaire. East Asian Arch Psychiatry. 2023 Jun;33(2):65-70.
Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH (1989), The Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI): A new instrument for psychiatric research and practice. Psychiatry Research, 28, 193-213.
Thái Quang Thanh Nhàn, Diệp Từ Mỹ, Trần Thị Tuyết Nga, (2022), “Chất lượng giấc ngủ kém và các yếu tố liên quan ở phụ nữ mang thai tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, năm 2021’’, Tạp chí Y học TP. Hồ Chí Minh, (2), tr 263-269.
Huong, N.T.T., Thuy, N.T.H. and Yen, L.T.H. (2019), “Quality of Sleep among Pregnant Women”, International Journal of Clinical Medicine, 10, 16-25.
Mindell JA, Cook RA, Nikolovski J. Sleep patterns and sleep disturbances across pregnancy. Sleep Med. 2015 Apr;16(4):483-8.